Departamento de Matemáticas / IES de MELIDE

 A Nosa Historia  As Matemáticas no INTRES  As Matemáticas na rede  As Matemáticas Rañatestas  Os exames  Ligazóns

 

As Matemáticas Rañatestas

 A verdadeira historia de cómo acertou Teseo a sair do labirinto

 EU DÍGOCHE COMO SE VOTA E TI DIRASME QUEN GAÑA

 Seguindo o fío

 SEGUINDO O FÍO-2

 

A verdadeira historia de cómo acertou Teseo a sair do labirinto

 

Teseo tan só dobrara cinco esquinas do labirinto cando chegou ó cabo da súa corda.

 

-¡Maldita sexa! ¿Por que non me deu Ariadna un fío máis longo? -; protestou.

 

            Tirou con insolencia o carrete ó chan. ¿Atreveríase a recuar e encarar o escarnio do rei Minos e dos cidadáns de Creta?

            Os heroes xamais volven a espalda, pensou. Desenvainou a espada e avanzou intrépido, alerta e prestos tódolos sentidos ó primeiro sinal do terrible Minotauro. Ó sentir unha vafarada de índole bastante bovina, Teseo soubo que estaba no camiño correcto. Seguiu o arrecendo vacún, adentrándose cada vez máis no labirinto. Esforzouse en lembrar por onde ía pasando, pero os túneles parecían iguais. Pronto se percatou de que estaba perdido sen remedio.

            Ó pasar por un corredor oíu un bufido acompañado dunha especie de arrouto. Dirixiuse cara ó son e bateu directamente cunha parede suave, morna, ¡móbil!. ¡Por Zeus, era o Minotauro!

            Teseo blandiu a súa espada con gallardía, pero sen destreza. Fallou ó atacar ó bicho e golpeou un muro de pedra con tanta violencia que a espada escapóuselle das mans.

 

-¡Tira dunha vez ese pincho estúpido, non vaias mancarte!-; ruxiu o Minotauro.

 

-¡Non vou renderme, fillo de cabestro!. ¡Eu, Teseo, vengarei a morte de tódalas doncelas e mozos que devoraches!-

 

-¡Xamais comín a ninguén! ¿Acaso ignoras que os touros son vexetarianos? Todos eses xoves e doncelas andan todavía vagando polo labirinto. Tampouco eles poden atopar a saída.-

 

            A dicir verdade, este Minotauro non parecía en forma algunha unha fera sedenta de sangue. A súa estampa recordaba unha vaca de engorde con cornos.

 

-Teseo, rapaz, ¿por que non o tomas con calma? Vas estar atascado neste labirinto durante largo tempo. Ó mellor, e mentres tanto, pódesme axudar a resolver un problema que me ten frito.-

 

-¡O único problema que me interesa é como sair deste dédalo, e, a poder ser, tamén rescatar a tódalas persoas que andan perdidas polo labirinto!-; replicou Teseo.

 

-Ben, se houberas tido a precaución de traer un plano-, dixo o Minotauro, -poderiamos resolver o dédalo bloqueando todas as vías sen saída.-

 

-¿E onde supós que podería atopar ese plano?-, cortou Teseo con indignación. –¿Que pensas?, ¿que cando Dédalo rematou a construcción deste lugar foi correndo a arquivar unha copia dos planos no Rexistro da Propiedade Cretense? Pois non, destruiunos. ¿Non tes outra brillante idea?-

 

-A verdade é que non creo que saiamos nunca deste lugar. Verás, se ti e mais eu, e tódolos demais que están atrapados lográramos escapar, levantaríase un auténtico escándalo. O rei Minos tería que explicar ós cretenses por qué nos tiña no cárcere. ¿Cres que pode deixar que o periodista ese, Homero, ande por aí contando toda a historia na prensa sensacionalista? ¡De ningunha maneira! Minos, como bo político, faría o imposible por botar por terra a historia e non dubidaría sacrificarnos ós deuses!-

 

-Prefiro loitar contra o rei Minos que languidecer nestas paredes para toda a eternidade-, proclamou Teseo con bravura. –Ten que haber unha forma de sair deste enguedello.-

 

-Mentres te dedicas a planear a nosa fuga, Teseo, pode ser que teñas tempo para resolver o enigma no que ando a cavilar dende hai algún tempo:

         Un eunuco, unha ninfa, un cíclope e un sátiro queren cruzar a lagoa Estixia. Atopan unha chalana capaz de transportar a dous deles como máximo. O único que pode remar é o eunuco. O cíclope non pode quedar só coa ninfa, posto que a devoraría. Tampouco se poden deixar sós ó sátiro e á ninfa, porque...ben, non entremos en detalles. ¿Como pode facer o eunuco para transbordalos a todos sans e salvos?

 

-Non me fastidies agora con iso., queixouse Teseo, -¿Non sabes nada máis sobre labirintos?

 

-Home, si, hai unha teoría matemática, a de grafos, que permitiría resolver o noso problema de forma inmediata, pero a dificultade está en que debemos esperar ó século XX (máis de 3.500 anos) para que uns sesudos matemáticos desenvolvan dita teoría. De momento, o único que che podo dicir, é que un método moi eficiente para sair dun labirinto consiste en ir movéndose ó azar. Con algo de sorte podes atopar o fío que traías.

 

            Efectivamente, os deuses acordáronse de Teseo que atopou o seu cordello, despois de seguir o consello do Minotauro.

            O heroe encamiñouse ó palacio de Minos onde dormía Ariadna e o Minotauro partiu na procura de pastos máis sabrosos.

Cun abrazo apaixonado, Teseo despertou a Ariadna.

-¡Oh, Teseo, meu amor! ¿Xa sabía eu que o fío que che din habíate de salvar!-

 

                                                                       (Traducido dun artigo orixinal de Ian Stewart). X.G.

 

Departamento de Matemáticas / IES de MELIDE

 A Nosa Historia  As Matemáticas no INTRES  As Matemáticas na rede  As Matemáticas Rañatestas  Os exames  Ligazóns

 

EU DÍGOCHE COMO SE VOTA E TI DIRASME QUEN GAÑA

 

 

            Nos Estados democráticos os representantes do pobo son elexidos mediante o sufraxio directo. Desa maneira quedan establecidas como serán as liñas de goberno a desenvolver no futuro próximo polas persoas que resulten elexidas.

            A elección dun sistema de votación adecuado plantea serias dificultades, posto que tal sistema debe recoller fielmente cal é o sentir do electorado, cuestión esta que pode ser abordada dende múltiples perspectivas. Observando o que acontece nos paises con sistemas democráticos, decatámonos de que non existe o sistema de votación perfecto, pois non hai coincidencia absoluta entre a forma de proceder nos distintos Estados que están rexidos polo sufraxio directo.

            Co problema que plantexamos a continuación queremos poñer de manifesto o poder decisivo que ten aquel que sexa capaz de impor un sistema de votación.

            Non se trata de simplificar a cuestión e dicir que tal sistema de votación é malo en si mesmo, senón que según se escolla unha forma ou outra de votar o resultado pode ser totalmente distinto ó que nun principio poderíase esperar.

            Imos plantexar a elección do Presidente dun colectivo formado por 100 persoas.

            Haberá que analizar quen sae elexido Presidente seguindo cinco métodos de votación que parecen razonables.

            Antes de expor os métodos de votación diremos que os candidatos son tres: A, B e C; e que os electores teñen preferencias entre eles según se indica a continuación:

 

                        40 persoas prefiren ó candidato A antes que ó B, e a este antes que ó C.

                        35 persoas prefiren ó candidato B antes que ó C, e a este antes que ó A.

                        25 persoas prefiren ó candidato C antes que ó B, e a este antes que ó A.

 

1º MÉTODO:  VOTACIÓN ÚNICA.

            Sae elexido o que saque máis votos nunha única votación. ¿Quen gaña?...

 

2º MÉTODO: DÚAS VOLTAS.

            Vótase unha vez e elimínase o candidato con menor número de votos.

            Vótase unha segunda vez, pero só entre os dous candidatos que sacaron máis votos na 1ª votación.

            Sae elexido quen saque máis votos dos dous nesta segunda volta. ¿Gaña?...

 

3º MÉTODO:  VOTACIÓN PONDERADA.

            Se coñecemos a orde de preferencia de cada elector, pódese pensar razonablemente en asignar unha puntuación ó candidato según sexa elexido en primeiro, segundo ou terceiro lugar.

            Os electores terán que indicar na papeleta de votación a orde de prioridade dos tres candidatos. No momento do reconto, asignarémoslle 5 puntos ó candidato posto en primeiro lugar, 4 puntos ó que vai na segunda posición e 3 puntos o escrito en terceiro lugar.

            Sae elexido o candidato que teña máis puntos. Agora, ¿gaña?...

 

4º MÉTODO:  VOTACIÓN TIPO "LIGUIÑA".

            Agora establécese unha elección entre cada dous candidatos. En total 6 eleccións: entre A e B, entre A e C, entre B e A, entre B e C, entre C e A, e entre C e B.

            Sae elexido o candidato que gañe a cada un dos outros. Neste caso o gañador é...

 

5º MÉTODO:  VOTACIÓN POR DELEGADOS.

            A votación realízase nunha única volta, pero tendo en conta que non son os electores os que elixen ó Presidente. Este será elexido posteriormente polos Delegados designados polos candidatos según o resultado da votación.

            Unha vez contabilizados os votos, cada candidato pode nomear un Delegado por cada 5 votos conseguidos. Serán estos Delegados os que elixan Presidente mediante voto secreto. ¿Que situacións poden darse con este método de votación?

 

Departamento de Matemáticas / IES de MELIDE

 A Nosa Historia  As Matemáticas no INTRES  As Matemáticas na rede  As Matemáticas Rañatestas  Os exames  Ligazóns

Seguindo o fío

 

            Fillo predilecto e estudioso da etnografía dunha comarca que ten por cabeceira unha vila con coordenadas xeográficas: 8º00`50"W, 42º54´50"N. Entre os seus numerosos traballos destaca un estudio sobre os pazos galegos, realizado en colabouración cun eminente arquitecto que desenvolveu o seu traballo na mesma cidade noutrora defendida heroicamente por unha muller cando sufriu o acoso dun gran almirante de orixe inglés. Nesta cidade, da que tamén era natural, deixou como mostras as singulares edificacións do Palacio de Facenda e do edificio do Banco de España. O pai deste notable arquitecto, co mesmo apelido do prior do Mosteiro de San Domingos de Bonaval no ano 1230,tivo unha fervorosa adicación ás matemáticas. Chegou a adquirir un grande prestixio científico en España e no estranxeiro, acadando a medalla de ouro polos seus traballos científicos na Exposición Universal, celebrada no ano 1888 na cidade que tamén acolle a obra de outro eminente e grandioso arquitecto con obras espalladas por outras cidades como Astorga e León.

                        ¿De que artista estamos a falar?.

                        ¿Quen é o matemático?.

                        ¿En que cidade traballou o fillo deste matemático?.

                        ¿Quen foi o prestixioso etnógrafo que estudiou o pazo galego?.

 

Departamento de Matemáticas / IES de MELIDE

 A Nosa Historia  As Matemáticas no INTRES  As Matemáticas na rede  As Matemáticas Rañatestas  Os exames  Ligazóns

SEGUINDO O FÍO-2

            Fillo predilecto e estudioso da etnografía dunha comarca que ten por cabeceira unha vila con coordenadas xeográficas: 8º00`50"W, 42º54´50"N. Entre os seus numerosos traballos destaca un estudio sobre os pazos galegos, realizado en colabouración cun eminente arquitecto que desenvolveu o seu traballo na mesma cidade noutrora defendida heroicamente por unha muller cando sufriu o acoso dun gran almirante de orixe inglés. Nesta cidade, da que tamén era natural, deixou como mostras as singulares edificacións do Palacio de Facenda e do edificio do Banco de España. O pai deste notable arquitecto, co mesmo apelido do prior do Mosteiro de San Domingos de Bonaval no ano 1230,tivo unha fervorosa adicación ás matemáticas. Chegou a adquirir un grande prestixio científico en España e no estranxeiro, acadando a medalla de ouro polos seus traballos científicos na Exposición Universal, celebrada no ano 1888 na cidade que tamén acolle a obra de outro eminente e grandioso arquitecto con obras espalladas por outras cidades como Astorga e León.

                        ¿De que artista estamos a falar?.

                        ¿Quen é o matemático?.

                        ¿En que cidade traballou o fillo deste matemático?.

                        ¿Quen foi o prestixioso etnógrafo que estudiou o pazo galego?.

 

Lucas Rañatestas (LUCAS RAÑATESTAS).

 

NOTA: Os xabaríns de primeiro xa saben de que vai, agora tócalle o turno os xabatos (e xabatas) non tan novos/as.

Solución:          MIGUEL DURAN SALGADO.

                        JUAN JACOBO DURAN LORIGA.

                        A CORUÑA.

      ANTONIO TABOADA ROCA.

Departamento de Matemáticas / IES de MELIDE

 A Nosa Historia  As Matemáticas no INTRES  As Matemáticas na rede  As Matemáticas Rañatestas  Os exames  Ligazóns